Xả nước máy nén khí: #2 Cách đúng kỹ thuật - An toàn nhất

Xả nước máy nén khí - thao tác nhỏ, tác hại khổng lồ nếu bỏ qua. Nước tích tụ âm thầm phá hỏng bình chứa, van điều áp và giảm chất lượng khí nén. Việc xả đúng kỹ thuật là chìa khóa cho hệ thống luôn khỏe mạnh và hiệu suất tối đa.

• Máy khí nén Fusheng
• Máy nén khí Puma

1. Nước trong máy nén khí đến từ đâu?

Nước trong máy nén khí là hệ quả tự nhiên trong quá trình nén khí.

Không khí khi đi vào máy luôn chứa 1 lượng hơi ẩm nhất định, tùy vào độ ẩm môi trường.

Khi khí được nén lại, áp suất tăng và nhiệt độ thay đổi đột ngột khiến hơi nước ngưng tụ thành dạng lỏng. Đó chính là lượng nước tích tụ trong bình chứa và các đường ống.

Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng nước trong máy nén khí:

• Độ ẩm môi trường: Khu vực ẩm ướt, nhiệt độ thay đổi nhiều sẽ tạo ra lượng nước ngưng tụ lớn hơn.

• Thời gian vận hành máy: Máy chạy liên tục trong nhiều giờ sẽ tích tụ nước nhanh hơn so với máy chạy gián đoạn.
• Loại máy nén khí và công suất: Máy công suất lớn hoặc kiểu nén piston thường tích nước nhiều hơn so với máy trục vít có hệ thống tách ẩm tốt.
• Nhiệt độ khí nén sau nén: Khi khí nén đi qua bình chứa hoặc bộ tách, sự chênh lệch nhiệt độ làm nước ngưng tụ và đọng lại.

Hiểu rõ nguồn gốc nước trong máy nén khí là bước quan trọng để xả nước đúng kỹ thuật, tránh rò rỉ.

2. Dấu hiệu nhận biết máy nén khí đang tích quá nhiều nước

Nước tích tụ trong bình nén không xuất hiện rõ ràng, nhưng nếu để ý kỹ, các dấu hiệu sau sẽ cảnh báo nguy hiểm:

• Khí nén lẫn nước hoặc phun ra giọt: Chứng tỏ bình chứa đã ngập nước, áp suất khí có thể giảm bất thường.
• Máy chạy lâu, nóng hơn bình thường: Khi nước chiếm diện tích trong bình, máy phải hoạt động nhiều hơn để đạt áp suất yêu cầu, dẫn đến nóng motor và hao điện.
• Tiếng động lạ phát ra từ bình chứa: Những âm “ộp ộp”, rung lắc nhẹ là dấu hiệu nước đang dồn nén bên trong.
• Thiết bị dùng khí bị ẩm hoặc han rỉ: Hơi nước theo khí đi vào các van, đường ống, thiết bị đầu cuối, khiến vận hành giảm chất lượng và tăng nguy cơ hư hỏng.

3. Vì sao cần phải xả nước máy nén khí thường xuyên?

3.1. Bình chứa bị ăn mòn, rò rỉ khí

Trong quá trình nén khí, hơi nước tích tụ từng ngày bám vào thành bình chứa.

Nếu không xả, lớp ẩm trở thành “chất xúc tác ăn mòn”, khiến bình nhanh mòn, mỏng dần và có thể nổ bình nếu gặp áp suất lớn.

Rò rỉ khí xảy ra âm thầm, thất thoát công suất, tốn thêm chi phí điện mà không hề hay biết.

3.2. Áp suất dồn nén tăng cao, máy quá tải

Nước chiếm chỗ trong bình, khiến áp suất phải dồn vào phần không gian còn lại → máy phải làm việc căng hơn để duy trì mức PSI.

Máy nén hơi bước vào trạng thái quá tải, nóng lên nhanh, gây giảm tuổi thọ động cơ. Thậm chí tự ngắt giữa chừng khi đang vận hành.

Đây là nguyên nhân phổ biến dẫn tới cháy mô-tơ, cháy rơ-le mà nhiều người không ngờ tới.

3.3. Chất lượng khí nén đầu ra giảm

Nước đọng lâu ngày hòa lẫn với bụi, dầu, tạp chất → tạo ra khí nén kém sạch, ảnh hưởng trực tiếp đến thiết bị dùng khí.

Với hệ thống sơn, phun phủ, vệ sinh, đóng gói… chất lượng khí kém gây lem màu, bám bẩn, hỏng chi tiết, làm giảm chất lượng sản phẩm.

Doanh nghiệp có thể mất hàng triệu chỉ vì… quên xả vài giây mỗi ngày.

3.4. Gây hỏng van, đường ống và thiết bị dùng khí

Nước lọt vào van điện, van xả, dây dẫn tạo nên hiện tượng gỉ sét - nghẹt - kẹt van.

Đường ống bị đóng cặn nước gây giảm lưu lượng, rung giật và nhanh xuống cấp.

Các thiết bị dùng khí như súng, máy phun, máy đóng gói… bị giảm hiệu suất, thậm chí hư hỏng sớm.

Hậu quả, phải tốn tiền triệu để thay cả hệ thống khí nén chỉ vì 1 bước đơn giản.

4. Hậu quả gánh chịu khi xả nước máy nén khí không đúng

4.1. Nổ bình, rò khí bất ngờ

Xả nước không đúng cách khiến áp suất tồn đọng, nước vẫn đọng lại trong thành bình.

Tăng nguy cơ phồng bình - nứt bình - rò khí.

Nhiều trường hợp còn đối mặt với nguy cơ nổ bình, gây hư hại thiết bị và nguy hiểm trực tiếp đến người vận hành.

4.2. Máy nhanh xuống cấp - “tuổi thọ” bốc hơi

Xả nước sai quy trình làm hơi ẩm không thoát hết, tiếp tục ăn mòn bên trong bình.

Động cơ phải làm việc căng hơn do áp suất không ổn định → máy nóng, dễ cháy mô-tơ, giảm tuổi thọ. Tốn tiền sửa chữa mà vẫn không khắc phục triệt để.

4.3. Khí nén lẫn nước, “phá” dây chuyền sản xuất

Xả nước không triệt để khiến nước theo đường ống vào thiết bị sử dụng khí.

Kết quả là khí nén ẩm - bẩn - lẫn nước, gây lỗi sơn, lem bản in, hỏng béc phun, giảm chất lượng thành phẩm.

1 lần xả sai gây hỏng cả lô hàng, thiệt hại gấp hàng chục lần chi phí bảo dưỡng.

4.4. Gây chuỗi sự cố liên tiếp: nghẹt van, tắc ống,...

Van xả bị đóng cặn, tắc nghẽn do thao tác mở - đóng van không đúng kỹ thuật.

Nước tồn đọng trong ống gây nghẹt khí, sụt lưu lượng làm hệ thống hoạt động chập chờn.

Toàn bộ dây chuyền khí nén “sập nguồn” chỉ vì 1 lần xả nước thiếu kiểm soát.

4.5. Tăng chi phí vận hành, tốn tiền triệu

Khi máy phải hoạt động quá tải do xả sai, điện năng tiêu thụ tăng vọt.

Sửa chữa, thay bình chứa, thay van, thay ống và khắc phục thành phẩm lỗi khiến chi phí đội lên nhanh. Doanh nghiệp phải trả giá đắt chỉ vì thao tác 1 phút nhưng ảnh hưởng cả tháng.

5. Vị trí xả nước trong hệ thống khí nén công nghiệp

Trong hệ thống khí nén, nước ngưng không chỉ đọng ở 1 điểm mà có thể “ẩn náu” ở nhiều vị trí. Để xả sạch và tránh sót, bạn nên kiểm tra toàn bộ các bộ phận sau:

• Bình chứa khí (Tank): Là nơi tích tụ hơi ẩm nhiều nhất. Nước thường dồn xuống đáy bình, vì vậy nhà sản xuất luôn bố trí van xả ở phần đáy.
• Bộ lọc khí nén: Ở cốc lọc và bầu lọc, hơi nước tiếp tục ngưng tụ và đọng lại trong phần đáy cốc. Việc xả định kỳ giúp bộ lọc không bị đầy nước, giảm khả năng tách ẩm và bảo vệ thiết bị phía sau.
• Máy sấy khí: Đặc biệt là sấy lạnh hoặc sấy hấp thụ, đều tích hợp bộ thu nước ngưng. Cần được kiểm tra đều để đảm bảo nước luôn được đưa ra ngoài, tránh ứ đọng.
• Van xả nước tự động: Cần kiểm tra xem van có kẹt, nghẹt hay rò nước không. Vệ sinh van giúp duy trì hoạt động và đảm bảo nước được đẩy ra đúng chu kỳ.

6. Chi tiết cách xả nước máy nén khí đúng kỹ thuật

6.1. Cách xả nước máy nén khí tự động

Các dòng máy nén khí đời mới, từ piston đến trục vít, đều trang bị van xả nước tự động.

Hệ thống cho phép cài đặt thời gian - chu kỳ - lưu lượng xả mà không cần người giám sát.

Ưu điểm nổi bật:

• Nước ngưng được đẩy ra liên tục, không ứ đọng gây phồng bình, giảm áp.
• Không cần mở - đóng thủ công, giảm tối đa sai sót của con người.
• Lượng nước được loại bỏ đều đặn thay vì dồn lại, giảm nguy cơ rỉ sét, hư van.

Lưu ý:

Dù hệ thống tự động hoạt động liên tục, bạn vẫn nên kiểm tra - vệ sinh van 1-2 tháng/lần

Nên kiểm tra xem nước có thoát ổn định không, đặc biệt trong môi trường độ ẩm cao.

6.2. Cách xả nước trong máy nén khí bằng tay

Cách xả nước trong máy nén khí rất đơn giản, chỉ với 4 bước sau nước dư đã được loại bỏ triệt để.

• Bước 1: Ngắt nguồn - xả áp an toàn trước khi thao tác

Tắt công tắc máy, chờ áp suất giảm xuống mức thấp (dưới 0.5 bar).

Không thao tác khi máy đang chạy để tránh hơi nước bắn mạnh hoặc bật van bất ngờ.

• Bước 2: Xác định đúng vị trí van xả nước

Van thường nằm ở đáy bình chứa - nơi nước dồn xuống nhiều nhất.

1 số máy có van xả phụ tại bộ lọc khí hoặc bộ tách nước. Nên kiểm tra toàn bộ hệ thống để tránh sót điểm chứa nước.

• Bước 3: Tiến hành xả nước đúng chiều - đúng lực

Vặn van ngược chiều kim đồng hồ để mở.

Đợi đến khi nước chảy hết (dòng nước ban đầu thường đục, cuối cùng sẽ trong hơn).

Đóng van lại theo chiều kim đồng hồ, đảm bảo kín hoàn toàn để tránh rò khí.

• Bước 4: Kiểm tra sau khi xả nước máy nén khí

Quan sát màu nước: nếu có cặn, dầu, kim loại cần kiểm tra lại lọc tách dầu hoặc tình trạng ăn mòn trong bình.

Lau sạch sàn tránh trơn trượt và ghi chú thời gian xả để theo dõi định kỳ.

7. Bao lâu nên xả nước trong máy nén khí?

Tần suất xả nước phụ thuộc vào công suất máy, điều kiện vận hành và độ ẩm môi trường.

Áp dụng đúng tần suất giúp hệ thống luôn khô ráo, giảm chi phí bảo dưỡng lâu dài.

8. Xả nước máy nén khí không được? Nguyên nhân và giải pháp

Xả nước máy nén khí không được là lỗi phổ biến nhưng dễ bị bỏ qua.

Hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục giúp bảo toàn tuổi thọ cho toàn hệ thống khí nén.

9. Lưu ý quan trọng khi xả nước máy nén khí

Để quá trình xả nước diễn ra an toàn - sạch sẽ, Yên Phát khuyên bạn ghi nhớ những lưu ý sau:

• Tránh mở van khi máy đang chạy vì đường khí đang chịu áp, dễ gây bắn nước mạnh và mất an toàn.
• Chỉ xả khi áp suất giảm xuống mức an toàn (tầm 0.3-0.5 bar) để tránh bật van đột ngột hoặc xì khí mạnh.
• Luôn mở van từ từ để dòng nước thoát ra đều, tránh làm văng cặn bẩn gây trầy xước van.
• Nếu nước có màu đen, lẫn dầu hoặc cặn kim loại cần kiểm tra lại bình chứa, lọc tách dầu hoặc máy sấy khí.
• Chuẩn bị ống dẫn hoặc thùng chứa nước trước khi xả để nước thoát gọn. Không tràn ra sàn gây trơn trượt hoặc làm bẩn khu vực làm việc.
• Không để nước ngưng “ủ lâu” trong bình chứa khiến thành bình rỉ sét - ăn mòn - phồng nứt.
• Kiểm tra, xả van thường xuyên nếu máy chạy trong môi trường ẩm vì nước ngưng tụ nhanh hơn bình thường.

Xả nước máy nén khí đúng cách chính là “mẹo nhỏ” giữ máy bền - khỏe - ổn định. Đừng quên thực hiện sau mỗi ca làm việc để máy duy trì phong độ qua nhiều năm sử dụng.