Nội dung chính
- 1. Hiểu đúng về hệ thống làm mát nhà xưởng
- 2. Tại sao cần lắp hệ thống làm mát cho nhà xưởng?
- 3. Top 10 hệ thống làm mát nhà xưởng được nhiều doanh nghiệp tin dùng
- 3.1 Hệ thống làm mát nhà xưởng bằng gió tự nhiên
- 3.2 Làm mát nhà xưởng bằng hệ thống cách nhiệt mái
- 3.3 Hệ thống tản nhiệt nhà xưởng bằng quạt công nghiệp
- 3.4 Làm mát phân xưởng bằng hệ thống điều hòa
- 3.5 Hệ thống làm mát nhà xưởng bằng tháp giải nhiệt
- 3.6 Làm mát xưởng sản xuất bằng hệ thống quạt gió
- 3.7 Làm mát nhà xưởng bằng máy hơi nước
- 3.8 Hệ thống phun sương mái làm mát nhà xưởng
- 3.9 Làm mát nhà xưởng bằng cách phun sơn cách nhiệt lên mái nhà
- 3.10 Làm mát nhà xưởng bằng hệ thống cooling pad
- 4. Lưu ý khi lắp đặt hệ thống làm mát nhà xưởng
Hệ thống làm mát nhà xưởng là chìa khóa nâng cao năng suất lao động, bảo vệ sức khỏe công nhân và duy trì độ bền bỉ cho máy móc. Một nhà xưởng mát mẻ, thông thoáng chính là nền móng để cho doanh nghiệp bứt phá.
1. Hiểu đúng về hệ thống làm mát nhà xưởng
Hệ thống làm mát nhà xưởng là tập hợp các giải pháp, thiết bị và công nghệ được thiết kế với mục đích kiểm soát và hạ nhiệt độ không gian sản xuất. Đảm bảo môi trường làm việc ổn định cho cả con người lẫn máy móc.
Khác với các thiết bị làm mát dân dụng đơn lẻ, hệ thống này mang tính quy mô, đồng bộ và liên tục. Được tính toán dựa trên diện tích nhà xưởng, đặc thù sản xuất và yêu cầu về nhiệt độ, độ ẩm.
Trong thực tế, hệ thống làm mát nhà xưởng có thể được triển khai dưới nhiều hình thức. Từ quạt công nghiệp, thông gió tự nhiên, máy làm mát hơi nước, điều hòa trung tâm cho đến tháp giải nhiệt,...
Mỗi giải pháp đều hướng đến mục tiêu chung là giảm nhiệt, tạo sự thoáng khí, ổn định chất lượng sản phẩm.
2. Tại sao cần lắp hệ thống làm mát cho nhà xưởng?
2.1 Đảm bảo sức khỏe và an toàn cho công nhân
Trong nhà xưởng, nhiệt độ có thể tăng cao do máy móc vận hành liên tục, kết hợp với bức xạ nhiệt từ mái tôn.
Nếu không có hệ thống làm mát, công nhân dễ đối mặt với các rủi ro như: say nắng, mất nước, thậm chí tai nạn lao động do mất tập trung.
Hệ thống tản nhiệt giúp duy trì nền nhiệt an toàn, tạo không khí dễ chịu, từ đó bảo vệ sức khỏe và giảm thiểu nguy cơ sự cố trong sản xuất.
2.2 Tăng năng suất làm việc
Nhiệt độ cao khiến hiệu suất lao động giảm mạnh, vì cơ thể con người sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng để điều hòa thân nhiệt. Máy móc nóng cũng không thể đạt công suất max.
Khi lắp đặt tổ hợp làm mát nhà xưởng, không khí được lưu thông và cân bằng, công nhân có thể tập trung cao hơn. Giúp duy trì nhịp độ sản xuất ổn định, tăng năng suất.
2.3 Bảo vệ máy móc và thiết bị
Máy móc công nghiệp thường sinh nhiệt lớn khi chạy liên tục. Nếu nhiệt không được giải phóng kịp thời, linh kiện dễ bị quá tải, dầu mỡ bôi trơn nhanh xuống cấp. Từ đó dẫn đến giảm tuổi thọ và phát sinh sự cố.
Mạng lưới làm mát đóng vai trò “giải nhiệt” cho thiết bị. Cho phép duy trì trạng thái vận hành tối ưu, hạn chế thời gian ngừng sản xuất ngoài kế hoạch.
2.4 Ổn định chất lượng sản phẩm
Trong nhiều ngành như điện tử, thực phẩm, nhựa hay in ấn,... nhiệt độ và độ ẩm là yếu tố chi phối đến chất lượng sản phẩm.
Môi trường nóng ẩm có thể gây cong vênh linh kiện, biến dạng vật liệu hoặc làm hỏng lô sản xuất. Việc đầu tư cấu trúc làm mát công nghiệp giúp duy trì thông số môi trường chuẩn.
2.5 Cải thiện môi trường làm việc, giữ chân nhân sự
Một nhà xưởng mát mẻ, thông thoáng sẽ tạo cảm giác thoải mái, chuyên nghiệp, nâng cao sự gắn bó của công nhân.
Đây là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp giữ chân lao động tay nghề cao. Giảm tỷ lệ nghỉ việc, tăng hình ảnh thương hiệu tuyển dụng trên thị trường lao động.
2.6 Tuân thủ tiêu chuẩn, quy định an toàn lao động
Nhiều ngành sản xuất chịu sự quản lý nghiêm ngặt về điều kiện môi trường làm việc. Các quy chuẩn quốc gia quy định rõ mức nhiệt, độ ẩm cho phép trong không gian sản xuất.
Lắp mô hình làm mát nhà xưởng không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp lý. Mà còn tránh rủi ro bị xử phạt, đồng thời khẳng định trách nhiệm xã hội với người lao động.
3. Top 10 hệ thống làm mát nhà xưởng được nhiều doanh nghiệp tin dùng
3.1 Hệ thống làm mát nhà xưởng bằng gió tự nhiên
Đây là phương pháp dùng gió tự nhiên để làm mát nhà xưởng, không cần các thiết bị máy móc cơ học. Nhà xưởng sẽ được bố trí cửa, ô lấy gió, lam gió, giếng trời,... để lấy khí mát kết hợp cùng cấu trúc để khí nóng thoát ra ngoài.
Ưu điểm
- Chi phí đầu tư và vận hành hệ thống rất thấp, không tiêu tốn điện.
- Tính bền vững cao. ít hỏng hóc, bảo trì đơn giản.
- Sự đối lưu tự nhiên liên tục còn giúp giảm nồng độ CO2, hơi độc và mùi.
Nhược điểm
- Không kiểm soát được nhiệt độ, hiệu quả phụ thuộc hoàn toàn điều kiện thời tiết.
- Không dùng được cho phòng cần nhiệt độ/độ ẩm chính xác.
- Mặc dù các thành phần cơ bản nhưng cần tính toán kiến trúc về hướng gió, chênh áp,... kỹ lưỡng để đạt hiệu quả.
→ Phù hợp cho nhà xưởng nhỏ - trung bình, kho, xưởng gia công không yêu cầu điều kiện môi trường nghiêm ngặt.
3.2 Làm mát nhà xưởng bằng hệ thống cách nhiệt mái
Đây là phương pháp áp dụng vật liệu cách nhiệt như PU, panel, bông khoáng,... hoặc lớp phủ phản quang lên mái, nhằm giảm truyền nhiệt từ mặt trời vào kết cấu nhà xưởng.
Ưu điểm
- Hạ nhiệt mái tôn, giữ cho không gian bên dưới luôn dễ chịu.
- Duy trì mức nhiệt trước sự chênh lệch ngày - đêm.
- Phần chống nóng trên mái còn hỗ trợ chống ăn mòn, chống ẩm cho cấu kiện mái.
- Không phải thiết bị làm mát chủ động nên không tốn điện, chi phí vận hành.
Nhược điểm
- Chi phí đầu tư vật liệu và thi công cao hơn thay mái thường.
- Hệ thống này không làm mát trực tiếp. Nó không thay thế hệ thống làm mát chủ động (quạt, điều hòa) khi cần nhiệt độ chặt chẽ.
- Yêu cầu thi công đúng kỹ thuật, nếu sai lớp cách nhiệt có thể gây ngưng tụ và ẩm mốc.
→ Lý tưởng cho xưởng có mái tôn lớn, xưởng chế tạo, kho logistics,... muốn giảm tải nhiệt mà không tốn nhiều điện.
3.3 Hệ thống tản nhiệt nhà xưởng bằng quạt công nghiệp
Mô hình này dùng quạt công nghiệp cỡ lớn để tăng lưu lượng không khí, thổi bay khí nóng và tạo đối lưu trong toàn bộ nhà xưởng mang lại sự mát mẻ.
Ưu điểm
- Cho cảm giác mát tức thời nhờ tốc độ gió được tăng cao.
- Tiết kiệm chi phí đầu tư và điện năng hơn so với dùng điều hòa.
- Linh hoạt vận hành, thao tác bật/tắt nhanh, dễ bố trí theo khu vực.
Nhược điểm
- Thực tế nó không giảm nhiệt thực tế mà chỉ hạ nhiệt cảm giác, không làm giảm nhiệt tuyệt đối trong không gian kín.
- Có thể gây tiếng ồn do tốc độ quạt quay nhanh.
- Bảo trì cơ khí khá thường xuyên. Do quay liên tục nên trục, cánh, motor,... quạt cần kiểm tra định kỳ.
→ Hợp lắp cho xưởng cơ khí, lắp ráp, kho bãi, khu vực sản xuất rộng trần cao.
3.4 Làm mát phân xưởng bằng hệ thống điều hòa
Mạng lưới điều hòa công nghiệp là giải pháp làm mát cao cấp, sử dụng nhiều máy điều hòa công suất lớn. Cho khả năng cung cấp điều kiện nhiệt độ và độ ẩm chính xác cho toàn phân xưởng.
Ưu điểm
- Kiểm soát nghiêm ngặt ngưỡng nhiệt độ với sai số chỉ khoảng ±0.5 - 1°C, kiểm soát độ ẩm tương đối, lọc bụi.
- Nhiệt độ chuẩn xác giúp bảo đảm chất lượng sản phẩm tốt. Cần cho ngành điện tử, dược, thực phẩm,...
Nhược điểm
- Chi phí đầu tư cũng như vận hành lớn. Tiền thiết bị, lắp đặt ống, bảo trì, tiêu thụ điện năng cao.
- Phức tạp bảo trì khi cần đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao. Đòi hỏi kiểm soát nước làm mát, môi chất lạnh thường xuyên.
- Có rủi ro kỹ thuật như hỏng máy nén hay rò môi chất lạnh gây hậu quả lớn.
→ Phù hợp cho phòng sạch, xưởng sản xuất linh kiện điện tử, dược phẩm, chế biến thực phẩm lạnh,...
3.5 Hệ thống làm mát nhà xưởng bằng tháp giải nhiệt
Tháp giải nhiệt là biện pháp làm mát gián tiếp cho nhà xưởng. Thiết bị làm mát nước tuần hoàn bằng đối lưu không khí và bay hơi. Nước mát được dùng cho trao đổi nhiệt, làm mát thiết bị/dây chuyền trong nhà xưởng. Từ đó góp phần làm mát xưởng, tránh gia nhiệt tổng thể.
Ưu điểm
- Chi phí rẻ khi cần làm mát khối lượng lớn nước. Có thể tận dụng lại nước quá nhiệt từ máy móc.
- Phù hợp để làm mát cho các thiết bị công suất lớn.
- Tháp dễ mở rộng, thích hợp tích hợp với chiller/hệ trao đổi nhiệt.
Nhược điểm
- Cần xử lý nước trước khi đưa vào tháp như chống cáu cặn, diệt vi sinh,...
- Hệ thống tháp giải nhiệt cùng đường ống lớn nên chiếm diện tích, cần khu vực lắp đặt riêng, có tiếng ồn.
- Không làm mát trực tiếp không khí nên không thể thay thế quạt/máy lạnh cho công nhân.
→ Phù hợp cho nhà máy nhựa, luyện kim, ép khuôn nhựa, hệ thống chiller công nghiệp,...
3.6 Làm mát xưởng sản xuất bằng hệ thống quạt gió
Hệ thống quạt gió cũng tận dụng gió tự nhiên để làm mát. Tuy nhiên, thay vì đối lưu tự nhiên thì chúng ta dùng quạt tạo áp suất âm để đẩy không khí nóng ra ngoài và hút khí mát vào trong.
Ưu điểm
- Giúp cải thiện trao đổi không khí, giảm nồng độ khí độc, hơi nước, bụi,...
- Hiệu quả diện tích lớn nhờ hệ thống quạt công nghiệp. Có thể hiệu chỉnh lưu lượng gió theo nhu cầu dùng.
- Chi phí vừa phải, lắp đặt linh hoạt tùy nhà xưởng.
Nhược điểm
- Không hạ nhiệt sâu, chỉ giảm vài độ tùy chênh áp. Nó cũng bị kém hiệu quả trong ngày nắng nóng.
- Nếu không khí bên ngoài nhiều bụi cần lọc để tránh ô nhiễm bên trong xưởng.
→ Lý tưởng với các xưởng sản xuất có phát sinh khí độc, mùi, bụi như xưởng dệt, chế biến gỗ, cơ khí,...
3.7 Làm mát nhà xưởng bằng máy hơi nước
Đây là giải pháp dựa trên nguyên lý bay hơi nước để hạ nhiệt độ không khí thông qua hệ thống phun sương. Các hạt sương nhỏ tiếp xúc với không khí nóng làm cho nhiệt độ trong xưởng giảm xuống.
Ưu điểm
- Giảm nhiệt hiệu quả ở khu vực khí hậu khô. Nó có thể hạ 5 - 12°C so với không khí vào.
- Tiêu thụ điện năng thấp hơn phương pháp điều hòa nhiều.
- Chi phí đầu tư và vận hành liên tục không quá cao.
Nhược điểm
- Tăng độ ẩm cho nhà xưởng, không phù hợp cho sản phẩm nhạy ẩm như: điện tử, giấy,...
- Hiệu quả tản nhiệt giảm khi độ ẩm cao.
- Cần vệ sinh hệ thống nước thường xuyên để tránh mùi hôi, rêu mốc,...
→ Chuyên dụng cho xưởng may, chế biến gỗ, kho chứa, nơi khí hậu khô,...
3.8 Hệ thống phun sương mái làm mát nhà xưởng
Dàn phun sương lắp trên mái tạo màn nước mịn bốc hơi tại bề mặt mái. Làm giảm nhiệt hấp thụ trực tiếp, gián tiếp làm mát không khí bên dưới xưởng.
Ưu điểm
- Giảm nhiệt bề mặt mái nhanh. Có thể hạ nhiệt mái vài °C ngay tức thì vào giờ cao điểm.
- Chi phí đầu tư thấp, lắp đặt đơn giản, tiết kiệm so với các hệ thống cao cấp.
Nhược điểm
- Nguy cơ ẩm và ngưng tụ cao. Nếu thoát nước kém dễ gây ẩm mốc, hư hại mái.
- Cần nguồn nước sạch và hệ thống lọc để tránh tắc béc.
- Không kiểm soát được độ ẩm trong xưởng.
→ Lý tưởng cho xưởng có mái tôn mỏng, kho bãi cần giảm nhiệt ngắn hạn.
3.9 Làm mát nhà xưởng bằng cách phun sơn cách nhiệt lên mái nhà
Sử dụng lớp sơn phản quang hoặc sơn cách nhiệt có hệ số hấp thụ bức xạ thấp phủ lên mái giúp phản xạ năng lượng mặt trời.
Ưu điểm
- Giảm hấp thụ bức xạ, giúp hạ nhiệt mái và giảm tải cho hệ thống làm mát.
- Thi công nhanh, chi phí thấp. Thích hợp cải tạo nhanh cho mái đã có sẵn.
Nhược điểm
- Hiệu quả tản nhiệt trung bình, không thay thế được hệ thống làm mát chủ động.
- Tuổi thọ lớp sơn không cao, cần sơn lại định kỳ 3 - 7 năm tùy chất lượng.
- Hiệu quả làm mát giảm dần theo thời gian, xuất hiện bẩn bám khi dùng lâu.
→ Được dùng nhiều cho xưởng vừa và nhỏ, nơi cần giải pháp rẻ để giảm nhiệt hệ thống hiện hữu.
3.10 Làm mát nhà xưởng bằng hệ thống cooling pad
Cooling Pad là tấm làm mát bay hơi - đây là 1 trong những hệ thống làm mát nhà xưởng phổ biến #1 hiện nay. Các tấm Cooling Pad ẩm được đặt ở cửa hút, quạt hút kéo không khí qua pad. Không khí giảm nhiệt nhờ bay hơi rồi cấp vào xưởng.
Ưu điểm
- Làm mát hiệu quả và ổn định, cung cấp khí tươi sạch liên tục cho xưởng.
- Dễ tích hợp, kết hợp tốt với quạt hút & hệ cấp gió cơ khí.
Nhược điểm
- Tăng độ ẩm cho không khí nên không phù hợp nhà xưởng cần khô.
- Cần thay, vệ sinh pad thường xuyên để tránh rêu mốc, tắc.
- Yêu cầu hệ thống kín vừa phải, nếu xưởng mở quá lớn, hiệu quả giảm mạnh.
→ Lý tưởng với xưởng dệt, giày da, chế biến gỗ, nhà xưởng nông nghiệp, trại chăn nuôi,...
4. Lưu ý khi lắp đặt hệ thống làm mát nhà xưởng
Một hệ thống làm mát chỉ thật sự phát huy hiệu quả khi được thiết kế và lắp đặt đúng chuẩn. Hãy cùng Yên Phát tìm hiểu kỹ những lưu ý quan trọng dưới đây nhé.
- Khảo sát nhà xưởng với các tiêu chí như: diện tích, chiều cao trần, mật độ công nhân, nguồn nhiệt phát sinh từ máy móc.
- Xác định nhu cầu làm mát về mức giảm nhiệt mong muốn, kiểm soát độ ẩm, yêu cầu sạch bụi/khí độc,...
- Quan tâm đến vị trí lắp đặt hệ thống để có thể phát huy hết năng lực của nó.
- Phải thiết kế thuận tiện cho việc vệ sinh tấm lọc, bể nước, quạt, tháp giải nhiệt.
- Lắp đặt chống rung, tiêu âm nếu xưởng gần khu dân cư hoặc yêu cầu môi trường yên tĩnh.
- Ưu tiên hệ thống tiết kiệm điện, tiết kiệm nước, phù hợp ngân sách bảo trì.
- Lựa chọn các đơn vị thi công uy tín, bảo hành lâu, hỗ trợ kỹ thuật trọn đời,...
Hệ thống làm mát nhà xưởng thực sự cần thiết cho sự phát triển ổn định của đơn vị sản xuất. Lựa chọn loại phù hợp để tối ưu khả năng tản nhiệt nhé.