Bộ lưu điện ắc quy: Phân loại và chú ý khi sử dụng

Ắc quy sử dụng cho bộ lưu điện UPS phổ biến thường gặp như: Acquy AGM, Acquy AGM Gel, acquy Pure Gel, Acquy/Pin lithium. Vậy bộ lưu điện ắc quy là gì? Các dòng sản phẩm ắc quy của UPS ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp được một số thắc mắc cho quý khách hàng.

Giới thiệu tổng quan về bộ lưu điện ắc quy 

Ắc quy cho bộ lưu điện UPS là loại ắc quy chuyên dụng được sản xuất ra để phục vụ cho UPS. Do đặc tính chuyên dụng nên sản phẩm này có những đặc điểm khác so với các ắc quy được sử dụng cho xe máy, hoặc những thiết bị khác,…

Ắc quy cho UPS là loại ắc quy khô, kín khí và có tuổi thọ thiết kế từ 3 – 5 năm (dòng 20Ah trở lại) và từ 5 – 7 năm (với dòng lớn hơn 20Ah). Tuổi thọ này nhà sản xuất đưa ra dựa vào điều kiện chuẩn,  tuy nhiên thực tế sẽ tùy thuộc vào quá trình sử dụng và cách bảo quản.

Nhiều khách hàng thường nhầm tưởng ắc quy khô tức là không có nước (Axit) bên trong nhưng thực tế không phải vậy. Khô hay nước thì bên trong vẫn sẽ có nước, khô ở đây được hiểu là không cần bảo dưỡng và châm nước như loại ắc quy nước. Sử dụng khi nào hư hỏng thì thay thế bằng cái mới hoặc nếu vẫn còn sạc được thì phục hồi lại.

Ắc quy khô sử dụng dễ dàng hơn và mang tính an toàn hơn so với loại ắc quy nước. Một số khách hàng sử dụng  ắc quy nước cho UPS, vẫn sử dụng được thời gian nhưng do quá trình nạp điện không đúng, lâu ngày dẫn đến nổ ắc quy, gây ảnh hưởng rất nguy hiểm. Vì vậy, quý khách hàng nên tham khảo hoặc cân nhắc trước khi mua ắc quy nước sử dụng cho UPS.

Khái quát về ắc quy bộ lưu điện

Các dòng ắc quy cho UPS: line interactive, offline và online

Hiện tại trên thị trường có 3 loại bộ lưu điện UPS thông dụng là bộ lưu điện UPS offline, UPS online và bộ lưu điện UPS line interactive. Tùy vào mục đích và nhu cầu sử dụng mà người dùng sẽ có những lựa chọn khác nhau trong việc lựa chọn.

• UPS offline thì giá thành sẽ rẻ hơn so với 2 dòng còn lại nhưng công suất sử dụng nhỏ, chỉ thích hợp cho những thiết bị không động cơ như máy vi tính, máy chấm công, camera,… Dòng bộ lưu điện này sử dụng bộ sạc để lưu điện trong ắc quy.
• UPS line interactive có công suất sử dụng lớn và ổn định hơn UPS dòng offline và có nguyên tắc hoạt động cũng tương tự dòng UPS offline, tức cũng nạp điện vào bộ sạc ắc quy UPS.
• UPS online có công suất rất lớn, chịu quá tải rất lớn, thích hợp với các thiết bị nhạy cảm và có tải lớn. Khác với 2 dòng trên là nạp trực tiếp điện vào ắc quy thông qua bộ sạc, mà nguồn điện sẽ chuyển đổi thành dòng điện một chiều để nạp vào ắc quy. Dòng điện này sẽ tiếp tục được biến đổi một lần nữa từ ắc quy sang thiết bị khác sao cho phù hợp nhất. Chính điều này đã giúp thiết bị hoạt động vẫn ổn định cho dù mất điện đột ngột.

Dù là UPS loại nào thì cũng được chia làm 2 nhóm dựa theo việc sử dụng acquy:

• UPS sử dụng ắc quy trong (tích hợp sẵn ắc quy bên trong): thường sử dụng để lưu điện trong thời gian ngắn 5p-20p
• UPS sử dụng ắc quy ngoài (hoặc tủ ắc quy rời): thường sử dụng để lưu điện cho các ứng dụng cần thời gian dài hơn trên 30 phút đến vài tiếng đồng hồ

Ngoài ra còn có loại UPS ắc quy trong còn có thể mở rộng thêm Battery Pack. Tóm lại tất cả các bộ lưu điện UPS đều phải sử dụng một hay nhiều bình ắc quy chuyên dụng thì mới có thể hoạt động ổn định được.

Các dòng acquy cho bộ lưu điện

Ưu và nhược điểm của ắc quy cho UPS

Về dòng ắc quy cho UPS người ta phân thành 3 loại: Ắc quy AGM, ắc quy AGM-Gel và Gel thuần(Pure Gel)

Ắc quy axit chì nước (Ắc quy AGM):

Tấm cách của ắc quy được làm từ sợi thủy tinh có khả năng thẩm thấu dung dịch axit – dung dịch điện phân giúp cho quá trình phản ứng hóa học sinh điện.

Trong quá trình sử dụng thì ắc quy AGM đã phát sinh nhược điểm: dung dịch điện phân bị phân tầng và bay hơi- mất nước, khiến cho ắc quy nhanh bị suy giảm tuổi thọ.

Loại ắc quy AGM

Ắc quy AGM-Gel (SEMI-GEL):

Đây là dòng ắc quy Bán Gel, sẽ giúp khắc phục một phần nhược điểm của ắc quy AGM. Gel là hợp chất SiO2 được trộn lẫn với dung dịch điện phân (H2SO4) tạo thành dung dịch dạng keo, giúp chống lại hiện tượng bay hơi dung dịch điện phân, nâng cao tuổi thọ cho ắc quy. Bản chất loại ắc quy Bán Gel là ắc quy AGM được bổ sung thêm Gel.

Với tấm cách AGM dung dịch Gel không thể phủ kín hoàn toàn bề mặt bản cực,. Vì vậy, dung dịch điện phân vẫn chứa thành phần chính là axit H2SO4 (tỉ lệ Gel rất ít). Loại ắc quy bán Gel không chống được hiện tượng phân tầng axit nên tuổi thọ chỉ cao hơn ắc quy AGM khoảng 10%.

Ắc quy GEL thuần (PURE GEL)

Để khắc phục hoàn toàn hai nhược điểm  của công nghệ ắc quy Axit chì AGM và ắc quy AGM-GEL. Các nhà khoa học Đức đã cải tiến và cho ra đời ắc quy Gel thuần. Điểm cốt lõi công nghệ ắc quy Gel thuần gồm:

• Tấm cách PVC-SiO2/PE-SiO2: được sản xuất bởi vật liệu nhựa tổng hợp (microporous) có rãnh, hỗn hợp bột nhựa được pha trộn với bột SiO2. Tấm cách PVC-SiO2/PE-SiO2 sản xuất bằng công nghệ cán nguội. Khi hoạt động. Nhờ những hạt SiO2 trong tấm cách tan ra thành Gel, tạo ra những màng lỗ có đường kính từ 2nm đến 3nm, giúp đảm bảo dung dịch Gel thẩm thấu và phủ kín 100% bề mặt bản cực.
• Công nghệ Gel giúp cho ắc quy nâng cao hơn 40% tuổi thọ so với loại ắc quy bán Gel (AGM-GEL) và 50% tuổi thọ so với ắc quy AGM, chịu được nhiệt độ môi trường cao hơn, tốt hơn, giảm sự lão hóa và chai hóa bản cực.

Ắc quy thuần

Các dòng ắc quy bộ lưu điện UPS khác

Hiện nay trên thị trường ngoài 3 loại ắc quy UPS phổ biến nhất là Ắc quy AGM, ắc quy AGM-Gel, Gel thuần(Pure Gel) thì còn có những dòng ắc quy ít phổ biến hơn như: ắc quy Lithium (Pin Lithium) và ắc quy niken cadmium (Ni-Cd),...vv

Xem thêm:

• Kiểm tra và thay bình ắc quy cho bộ lưu điện như thế nào?
• Tìm hiểu mạch bộ lưu điện và các lỗi thường gặp

Cần lưu ý khi thay bình ắc quy cho bộ lưu điện UPS

Sau một thời gian dài sử dụng, người dùng cần tiến hành thay thế ắc quy bộ lưu điện UPS. Sau khoảng 1 năm, khi đó bình ắc quy bị chai và không còn khả năng nạp điện. Nếu người dùng không chú ý và tiếp tục sử dụng sẽ dẫn tới bộ lưu điện UPS xuống cấp. Chính vì vậy, khi sử dụng bộ lưu điện UPS lâu thì bận cần chú ý và thay bình ắc quy mới.

Bước 1: Kiểm tra tình trạng của ắc quy

Các bạn nên kiểm tra tình trạng điện của bình ắc quy. Trong quá trình sản xuất thì ắc quy đã được nạp điện. Tuy nhiên quá trình lưu kho có thể làm ắc quy bị yếu điện dần. Vì vậy, hãy sạc no cho ắc quy trước khi sử dụng.

Bước 2: Kiểm tra điện áp của ắc quy

Nếu điện áp ắc-quy xấp xỉ 2,09V/ắc- quy đơn (tương đương 12,54V với loại ắc quy 12V) có thể sử dụng, thấp hơn thì cần nạp điện để bổ sung.

Chú ý khi thay bình ắc quy bộ lưu điện UPS

Bước 3: Kiểm tra bình ắc quy và tiến hành lắp đặt thử

Các bạn hãy kiểm tra xem tình trạng sản phẩm trước khi lắp đặt (đảm bảo ắc quy mới 100%, bao gói vẫn còn nguyên vẹn). Hãy mua sản phẩm của nhà phân phối ắc quy UPS hàng đầu để đảm bảo chất lượng.

Chú ý khi lấy ắc quy ra khỏi hộp nên cầm vào đáy và thành bình ắc quy.

Kiểm tra tình trạng bình ắc quy thêm một lần nữa, để đảm bảo bình vẫn còn nguyên vẹn, không móp méo hay trầy xước.

Tránh lắp đặt ắc quy ở gần nơi có nhiệt độ cao, nơi dễ cháy nổ.

Cuối cùng các bạn hãy lau sạch bề mặt cực dẫn điện, phủ lớp keo dẫn điện mọng rồi vặn chặt các đầu nối và lắp ắc quy đúng cực.

Thay thế ắc quy bộ lưu điện UPS đúng cách để giúp bộ lưu điện hoạt động được ổn định.

Trên đây là thông tin về bộ lưu điện ắc quy. Cảm ơn các bạn đã chú ý theo dõi, hẹn gặp lại các bạn trong những bài viết hữu ích tiếp theo của yenphat.vn