Van hằng nhiệt máy nén khí

Tính thông dụng không cao nhưng van hằng nhiệt máy nén khí lại nắm giữ vai trò trọng yếu trong khâu làm mát tổng thể. 

1. Van hằng nhiệt máy nén khí là gì?

Van hằng nhiệt hay còn gọi là van nhiệt dầu, van điều nhiệt, van Bypass,...

Đây là linh kiện máy khí nén cho khả năng điều tiết nhiệt độ dầu bôi trơn trong hệ thống máy nén khí trục vít. 

Tính năng chủ đạo là đảm bảo dầu nhớt chỉ chảy qua két giải nhiệt khi nhiệt độ dầu vượt quá mức quy định (~70 - 75°C). Thời điểm ngưỡng nhiệt thấp, van sẽ đóng luồng dẫn tới két làm mát. 

Cho phép dầu nhớt quay thẳng về buồng nén, đảm bảo việc khởi động và vận hành không thiếu nhiệt.

Tóm lại, van hằng nhiệt giúp duy trì nhiệt độ làm việc lý tưởng cho dầu bôi trơn.

2. Cấu tạo van hằng nhiệt của máy nén khí

Những chiếc van hằng nhiệt máy bơm hơi được chế tác từ 1 số bộ phận như:

• Vỏ van: Có nhiệm vụ cố định, bảo vệ chi tiết bên trong, định hình van. Vỏ thường làm bằng hợp kim nhôm hoặc thép chống ăn mòn. 
• Cảm biến nhiệt: “Trái tim” của van, giúp cảm nhận nhiệt độ dầu. Nếu nhiệt tăng, chất sáp bên trong giãn nở, tạo lực điều khiển đóng/mở van.
• Piston: Dịch chuyển nhờ áp lực từ cảm biến nhiệt. Bộ phận này dẫn hướng dòng chảy, điều chỉnh dầu đi qua đường làm mát hoặc bỏ qua.
• Lò xo hồi vị: Tạo lực phản với cảm biến nhiệt, làm piston quay lại điểm khởi đầu khi nhiệt hạ thấp. Duy trình quá trình đóng/mở ổn định, tuần hoàn.
• Cổng in - out - bypass của dầu: 3 cổng này điều phối dòng dầu tùy theo nhiệt độ. Các cổng kết nối với hệ thống dầu gồm: 1 cửa vào từ bơm dầu, 1 cửa ra đến bộ làm mát và 1 đường tắt (bypass) cho dầu quay lại khi chưa cần làm mát.

3. Nguyên lý làm việc của van hằng nhiệt máy nén khí

Van hằng nhiệt làm việc theo nguyên lý giãn nở nhiệt học của chất sáp để điều khiển hướng dòng dầu bôi trơn trong hệ thống máy nén khí. 

Khi dầu ở nhiệt độ thấp, lượng sáp bên trong chưa giãn nở, cổng bypass của van mở. Cho phép dầu đi vòng qua bộ làm mát, quay lại máy nén. 

Khi dầu đạt đến nhiệt độ vận hành, chất sáp giãn nở, đẩy piston chuyển vị trí. Van đóng cửa bypass, mở cửa ra dầu đến két làm mát. 

Đảm bảo dầu luôn ở nhiệt độ lý tưởng, tránh quá nhiệt và bảo vệ thiết bị.

Van điều chỉnh liên tục và tự động theo mức nhiệt thực tế, đảm bảo hiệu quả làm việc ổn định.

4. Toàn cảnh sức mạnh của van hằng nhiệt máy nén khí

4.1 Bảo vệ máy khỏi sốc nhiệt & bôi trơn không hiệu quả

Thực tế, nếu dầu nhớt máy nén khí quá lạnh thì độ nhớt cao, bôi trơn không hiệu quả.

Còn dầu quá nóng sẽ bị loãng, dễ bốc hơi, mất khả năng bôi trơn. Từ đó, giảm hiệu quả tản nhiệt, nguy cơ cháy dầu.

Những chiếc van hằng nhiệt được sinh ra để xử lý triệt để tình trạng này. Giúp dầu máy nén khí nóng lên nhanh, khởi động an toàn. Duy trì ngưỡng nhiệt thích hợp, lý tưởng để bôi trơn trong mọi điều kiện nhiệt độ môi trường.

4.2 Điều tiết đường đi của dầu theo nhiệt độ

Van hằng nhiệt có tính năng chủ đạo trong việc quyết định dầu bôi trơn nên đi qua két giải nhiệt hay không, tùy vào nhiệt độ của dầu.

Thiết bị giúp giữ nhiệt độ dầu luôn nằm trong “vùng lý tưởng”, đảm bảo hiệu suất của hệ thống.

Khi dầu chưa đủ nóng thì van mở đường bypass, dầu quay về hệ thống mà không qua két làm mát.

Khi dầu nóng vượt ngưỡng thì van chuyển hướng, bắt buộc dầu đi qua két giải nhiệt để làm mát trước khi quay lại.

4.3 Rút ngắn thời gian làm nóng dầu sau khởi động

Khi máy mới khởi động (đặc biệt vào mùa đông), dầu cần được làm nóng đến 1 mức độ nhất định. Dầu quá lạnh, máy không đạt được trạng thái làm việc ổn định. 

Để tránh tình trạng này, van hằng nhiệt giữ lại nhiệt, không cho dầu qua két. Từ đó, giúp hệ thống đạt nhiệt độ làm việc lý tưởng nhanh hơn, giảm mài mòn sớm.

4.4 Tăng tuổi thọ các bộ phận liên quan

Việc giữ nhiệt độ dầu ổn định của van nhiệt máy nén khí giúp gia tăng tuổi thọ cho các bộ phận như: dầu bôi trơn, bộ lọc dầu, trục vít, két giải nhiệt,...

Máy khí nén vì thế ít biến chứng, hư hỏng, giảm chi phí vận hành và bảo trì dài hạn.

4.5 Không dùng điện – vận hành hoàn toàn cơ học

Điều đáng nói ở loại van khí nén này là hoạt động dựa trên sự giãn nở của sáp ở bên trong lõi.

Thiết bị không cần cấp điện, không phụ thuộc cảm biến, không điều khiển phức tạp. 

5. Lưu ý khi dùng van hằng nhiệt của máy nén khí

Việc tuân thủ các lưu ý này sẽ giúp đảm bảo hệ thống bôi trơn, làm mát hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ máy nén hơi.

• Lắp đúng chiều van theo hướng mũi tên trên thân van.
• Dùng đúng loại van theo khuyến nghị từ NSX.
• Không chỉnh nhiệt độ van nếu không có chuyên môn kỹ thuật.
• Không tháo van khi máy còn nóng, tránh bỏng nhiệt, đảm bảo an toàn.
• Check định kỳ xem van còn hoạt động đóng mở chính xác không.
• Vệ sinh sạch cặn dầu, bụi bẩn quanh van, tránh kẹt cơ cấu đóng mở.
• Thay van khi có dấu hiệu kẹt, hỏng hoặc nhiệt độ dầu không ổn định.

Những chiếc van hằng nhiệt máy nén khí là phụ tùng sống còn của dòng máy nén trục vít. Check thường xuyên để phát hiện hư hỏng, thay mới kịp thời.